9.11.1968, İstanbul Üniversitesi, Denel Fizik Bölümü. Özbek Sülün, Remziye Akpınar, , Nezihe Taşköprülü, Cavid Ener, Hayati Budak, Ayhan Çilesiz, Belkıs Özdoğan, Mehlika Budak. |
Cavid Ener Hoca'nın son dersinden sonra, 8.7.1966. |
Nezihe Taşköprülü 1919 yılında Kastamonu'nun Taşköprü ilçesinde dünyaya gelir. Beşkardeş olan çocukların babaları posta memuru, anneleri evkadınıdır; çocukların eğitimlerine özen gösterirler. Nezihe, okul çağının ilk yıllarını Taşköprü'de tamamladıktan sonra, ilkokulu 1932 yılında Bolu'da bitirir. Lise eğitimi için İstanbul Kandilli Kız Lisesi'ne gönderilir. Kardeşler arasında lise düzeyine kadar birtek Nezihe gelebilmiştir; okulun yatılı ücretini babası üstlenir.
Başarılı öğrencidir; okulda fizik dersine olan tutkusunu izleyerek 1938 yılında İÜ, FF, Fizik Bölümüne girer. Başarısı fakültede de devam eder, 3. yılda bölümde asistan olur. 1942 yılında üniversiteyi bitirir. Araştırma görevlisi olarak Prof. Kurt Zuber'in yanında lisansüstü ve doktora çalışmalarına başlar. Sıvılarda Yüksek Frekanslı Sesler konusuyla 1949 yılında doktora derecesini alır. Türkiye'de doktora derecesi alan ilk fizikçi kadınlar arasındadır.
İlk eğitim yıllarında kendisini devamlı destekleyen babası, genç kızlığında mesleki ve kişisel gelişmesine engel olmaya çalışır. Bir meslek edinmiş ve bu mesleğinde ilerleyen Nezihe'yi artık babası kendisine hasım kabul eder.* Buna rağmen Nezihe, kişisel gücü ve çalışkanlığı ile Fizik Bölümünde doçent olur. Konusunda ilerlemek acacıyla Londra Üniversitesine davet alır. Akabinde İÜ, FF'de profesörlüğe yükselir.
İstanbul vali muavinlerinden Hamdi Valâ Beyefendiyle izdivacından sonra Kurtiz soyadını alan Prof. Nezihe Taşköprülü birçok lisansüstü ve doktora çalışmasını yönetmiş, Fizik Bölümü Başkanlığı yapmış, birçok Türk Toplumunda Kadın konulu çalışmaya konu olmuştur. [F.F. Tepe, J. Int. Women's Studies 15, 299 (2014) makalesinden ve Prof. Dr. Ali Girgin'in bilgilerinden yararlanılmıştır. Fotoğraflar Prof. Dr. Mehmet Ozdoğan'ın katkısıdır.]
––––––––––––––––––
* Yukardaki ifade ataerkil bir toplumun etkisinde yazılmış olup gerçeği tam yansıtmamaktadır. Fatma Fulya Tepe'nin Nezihe Kurtiz Taşköprülü ile yapmış olduğu söyleşiden (F.F. Tepe, Babaların Kızların Eğitimi ve Kariyeri için Verdikleri Destek ve Bu Desteğin Sınırları: Erken Cumhuriyet Döneminden Bir Örnek, Anemon Muş Alpaslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2019, 7/1, 303-308) anlaşıldığı gibi "hasım olmak" doğru değil. Nezihe Kurtiz Taşköprülü yurtdışına araştırma yapmaya gitmek için babasının engeline ancak karşı koymaktadır, kendi ifadesiyle muhalefet etmektedir.
Soldan sağa: Nıvart Boyacı, Nezihe Taşköprülü, Cavid Ener, Belkıs Özdoğan, Özbek Sülün, Nebahat Sülün Dinçer.